Met stijgende verbazing volgde ik (Ronald Frisart – redacteur Gooi en Eemlander) afgelopen week de integriteitskwestie rond Larens gemeenteraadslid Hans van Goozen (Larens Behoud). De uitkomst was verbluffend. Als je de wet en de eigen integriteitscode overtreedt en sorry zegt, dan kom je er ongestraft mee weg. Prangende vraag voor de kiezer die in maart naar de stembus gaat: wie is er in de Larense politiek nog te vertrouwen?
De kale feiten zijn vrij simpel. Vorig jaar heeft raadslid Van Goozen op verzoek van wethouder Ton Stam (VVD) betaald werk gedaan voor de gemeente. Het ging om het ontwerpen en plaatsen van borden en spandoeken voor een snelheidscampagne. Stam en Van Goozen hebben erkend dat dat is gebeurd en dat dat niet had gemogen. Van Goozen heeft spijt betuigd en gezegd dat hij zoiets niet meer zal doen.

Maar daarna wordt het allemaal heel glibberig en ongeloofwaardig. Stam beweerde niet te hebben geweten dat de Gemeentewet een raadslid verbiedt betaald werk te doen voor de gemeente (artikel 15.d.1e). Van Goozen had een vermoeden dat het misschien niet in de haak was.

Kom nou toch! Donderdag werd in de raadsvergadering een paar keer opgemerkt dat als je door rood rijdt, er gewoon een boete volgt. Zo is het. Uitvluchten als ‘ik wist het niet’ of ‘ik had een vermoeden’ zijn praatjes voor de vaak. Bij aantreden zweert of belooft elk raadslid zich aan de wet te zullen houden. Punt. En iedere Nederlander wordt geacht de wet te kennen.

Maar zelfs als Van Goozen en Stam niet precies zouden hebben geweten wat in de Gemeentewet staat, dan nog hadden er bij hen alarmbellen moeten afgaan. Als ze zó’n slechte antenne hebben voor integriteit, dan roept dat de vraag op wat ze nog te zoeken hebben in het openbaar bestuur, waar onkreukbaarheid het hoogste gebod is.

Ook het debat in de raad stemde treurig. Zo viel te beluisteren dat met de opdracht aan Van Goozen niet zoveel geld gemoeid was. Alsof dat er iets toe doet. De buitenwacht kent dat bedrag niet, maar de hoogte daarvan is ook volstrekt irrelevant. In het raadsvoorstel lezen we dat de prijs die Van Goozen rekende ‘marktconform’ was en dat hij leverde wat was afgesproken. Alsof dat een verdienste zou zijn. Feit is dat hij een klus deed voor eigen gewin.

En dan de argumenten die burgemeester Nanning Mol aanvoerde om Van Goozen met een spijtbetuiging te laten wegkomen en geen sanctie op te leggen. In zo’n sanctie voorziet de Kieswet (artikel X8). Om te beginnen kan de burgemeester het raadslid schorsen. Dat was in dit geval zinloos, want Van Goozens klus is al afgerond. Vervolgens kan de gemeenteraad het raadslidmaatschap van de wetsovertreder vervallen verklaren. In dit concrete geval (inclusief een bezwaartermijn) zou Van Goozen dan in de nieuwe raadsperiode buiten de deur worden gezet.

Maar Mol vond dat allemaal niet nodig. Zijn argumenten? De wetsovertreding is al beëindigd. Nou en? Ach, u bent al door dat rode licht gereden, dus die boete laten we zitten? Natuurlijk niet. Voorts: Van Goozen heeft aan het onderzoek meegewerkt en toegegeven wat hij heeft misdaan. Ja logisch, er liggen bij de gemeente vast documenten die dat aantonen, dus ontkennen was geen optie.

Wonderlijk is dit argument: Van Goozens overtreding ‘heeft geen gevolgen gehad voor de besluitvorming in de raad’. Hoe weet Mol dat? Hoe kan hij weten wat Van Goozens stemgedrag zou zijn geweest als hij die opdracht niet had gehad? Dit argument is slechts een slag in de lucht.

Maar dan het belangrijkste: hoe reageerde de gemeenteraad? Zoals deze krant meldde, gingen Larens Behoud, VVD en D66 akkoord met het voorstel van Mol: het gebeurde is zeer te betreuren maar we leggen geen sanctie op. Daarmee liet een raadsmeerderheid Van Goozen wegkomen met: sorry, het had niet gemogen, ik zal het niet meer doen. De raad stapte daarmee op een zeephelling waarvan niemand weet waarheen die voert.

Liberaal Laren, CDA en Groen Laren stemden om uiteenlopende redenen tegen het voorstel, maar daarbij valt wel wat op te merken. Zo zei Jacqueline Timmersman (Liberaal Laren) dat ze het liefst had gezien dat Van Goozen en Stam waren opgestapt, maar dat ze zich toch ‘goed’ kon vinden in het voorstel af te zien van een sanctie. Ook de grootste oppositiepartij vindt het dus prima de wetsovertreder met ‘sorry’ te laten wegkomen. Gek genoeg sprak Erwin van den Berg (CDA) zich op geen enkel moment voor of tegen een sanctie uit. Nogal vreemd bij zo’n heikele kwestie. De enige die aangaf dat een sanctie wél op zijn plaats is, was Bart Vos (Groen Laren).

Daarmee weet de kiezer in elk geval hoe de vlag er bijhangt. Met uitzondering van Groen Laren vindt niemand het nodig onkreukbaarheid en betrouwbaarheid van het openbaar bestuur af te dwingen. Liever houden ze elkaar de hand boven het hoofd. Wat denken ze dat dat doet met het vertrouwen van kiezers?

Bron: Gooi en Eemlander 21 februari 2022)